Ruszyły deszcze, a przed nami liczne infekcje. W wielu gatunkach wiele do zrobienia, a czasu ze względu na okres świąteczny niewiele. Do wykonania zabiegi wabiące pszczoły, zabiegi chroniące kwiat przed szarą pleśnią oraz inne zabiegi fungicydowe, zabiegi różnymi regulatorami wzrostu, oraz zabiegi nawożeniowe i stymulujące.
Komunikat Sadowniczy PROCAM z dnia 30.04.2020
Znajdujemy się na etapie wysokich zagrożeń infekcyjnych ze strony wielu chorób i szkodników. W przypadku braku opadów do infekcji raczej nie dochodzi, natomiast w miejscach gdzie opady wystąpiły lub wystąpią dojdzie najprawdopodobniej do sporych infekcji. Należy się liczyć, że nawet przy statusie SŁABA INFEKCJA, z powodu dużego potencjału dojrzałych zarodników lub bakterii, może dojść do sporych kłopotów w ochronie na plantacjach, które nie zostaną na czas zabezpieczone. Sytuację komplikuje spory przyrost blaszki liściowej i ciągle otwierające się nowe niezabezpieczone kwiaty.
POPRAWA ZAPYLENIA KWIATÓW I ZAWIĄZYWANIA OWOCÓW
Kwitnienie wielu gatunków zbiega się w tym samym czasie co stanowi dużą konkurencję upraw (także rzepak). Przy braku zapylenia zazwyczaj nie możemy liczyć na godny plon, a przy słabym zapyleniu często dochodzi do zawiązywaniu się małych owoców lub owoców zdeformowanych. W celu zwabienia pszczół prowadzącego do lepszego zapylania polecamy BIOPOLIN 2 l/ha. BIOPOLIN jest produktem w którym zastosowano technologię mikrokapsuł, które to pozwalają na dłuższy efekt zapachowego działania w uprawie. Zabieg można łączyć np. z regulatorami wzrostu lub preparatami grzybobójczymi. W czasie kwitnienia warto dodatkowo stosować nawozy algowe np. SUPER FIFTY Algae 500 a unikać nawozów aminokwasowych pochodzenia zwierzęcego ze względu na zapach.
W OKRESIE KWITNIENIA ZABIEGI FUNGICYDOWE NALEŻY WYKONYWAĆ POZA AKTYWNOŚCIĄ PSZCZÓŁ czyli najlepiej w godzinach wieczornych i nocnych, a także wcześnie rano.
STOSOWANIE REGALISU I GIBERELIN w jabłoniach i gruszach
Regulex 10 SG zawiera gibereliny GA4 i GA7 i służy do poprawy zawiązywania owoców gruszy, a także do wspomnianego ograniczania ordzawiania owoców jabłoni. Zarejestrowana dawka Regulex 10 SG wynosi 50 g/ha w jabłoniach. Gibereliny a zatem i Regulex 10 SG sprawdzają się także poprawie zawiązywania i utrzymywania owoców gruszy w dawce 75 g/ha. Zabieg powinien być wykonany w ciepły dzień w okresie kwitnienia z dużą ilością wcześniej zakwaszonej wody. Do zakwaszenia wody możemy użyć np. produktu Lebosol ZitroS. ZABIEG ZLECAMY WYKONAĆ PRZED OBLOTEM PSZCZÓŁ. W przypadku produktów Regulex 10 SG w mieszaninie z produktem Regalis Plus obserwuje się pozytywne działanie mieszaniny jednak zaleca się wykonać zabiegi oddzielnie. Produkt Regulex 10 SG można zatem w przypadkach braku czasu i warunków pogodowych użyć łącznie z preparatem REGALIS Plus 10 WG. Innych giberelin nie należy podawać w mieszaninie z produktem Regalis Plus. Standardowo zalecany odstęp między stosowaniem giberelin i Regalisu wynosić powinien minimum 3 dni jednak.
REGULEX 10 SG zawiera gibereliny GA4 i GA7 i służy do wspomnianego ograniczania ordzawienia owoców jabłoni. Pełny program giberelinowy znacząco poprawia wygląd owoców oraz zwiększa plon. Polega on na 3-4 krotnym zabiegu gibereliną GA4+7 od chwili końcówki kwitnienia do 40 dni po (zabiegi co 10-14 dni). Jednokrotny zabieg nie przyniesie zadawalających efektów. W okresach chłodów zabiegi należy wykonać z uwzględnierniem krótszych przerw.
W odmianach drobnoowocowych warto zamiast 1-2 zabiegów samym Regulexem, zastosować Promalin 0,5 l/ha lub do Regulexu dołożyć Maxcella 0,5 l/ha.
Regalis Plus służy do ograniczania wzrostu drzew. Podstawowym założeniem stosowania produktu Regalis® Plus 10 WG w gruszy jest poprawa plonowania poprzez stymulację tworzenia pąków kwiatowych na kolejny sezon. Regalis® Plus 10 WG pomaga w ochronie drzew przed infekcjami zarazy ogniowej. Wzmocniona zostaje także naturalna odporność drzew, dzięki czemu są one mniej podatne na mączniaka jabłoni i parcha jabłoni. Rejestrację Regalis® Plus 10 WG można znaleźć także w uprawie truskawek.
REGALIS PLUS służy przede wszystkim do ograniczania wzrostu drzew. W jabłoni polecany jest głównie w dwóch terminach. Pierwszy zabieg – najpóźniej gdy pędy osiągną 10 cm. Pierwsza dawka zazwyczaj wynosi 1-1,5 kg/ha.
Do zakwaszenia wody możemy użyć np. produktu Lebosol ZitroS w zależności od twardości wody najczęściej w dawce 0,2-0,5 l/1000 l wody.
INFEKCJE
JABŁOŃ, GRUSZA
Znajdujemy się na etapie wysokich zagrożeń infekcyjnych ze strony wielu chorób i szkodników. W miejscach gdzie opady wystąpiły lub wystąpią dochodziło zazwyczaj do bardzo silnych infekcji. Należy się liczyć, że nawet przy statusie SŁABA INFEKCJA, z powodu dużego potencjału dojrzałych zarodników lub bakterii, może dojść do sporych kłopotów w ochronie na plantacjach, które nie zostały na czas zabezpieczone. Sytuację komplikuje spory przyrost blaszki liściowej. W wielu lokalizacjach Polski centralnej do infekcji słabych i średnich, które tylko przez krótki czas osiągały poziom infekcji silnych. Pamiętać należy, że w przypadku infekcji silnych ich czas mierzymy nie od chwili gdy infekcja stała się silną, a od czasu, kiedy rozpoczęła się infekcja jako słaba.
Obecnie w sadach polecamy grupę SDHI o szerokim spektrum ochrony np. SERCADIS 0,25-0,3 l/ha lub Luna Experience 0,75 l/ha, pamiętając, aby je łączyć z preparatami kontaktowymi np. Daneel / Delan lub Orthocide. Można z grupy SDHI użyć względnie Fontelis 0,75 l/ha ale
UWAGA – preparatu FONTELIS nie wolno łączyć z preparatami zawierającymi kaptan.
SERCADIS® podobnie jak Luna®, Fontelis®, Bellis® to fungicydy, których stosowania nie wolno nadużywać. Roczny łączny limit zabiegów tą grupą fungicydową określa się na 2-3 zabiegów w roku w połączeniu z preparatem kontaktowym i najlepiej w przemienności z preparatami z innych grup chemicznych. Środki o takim działaniu powinny być szanowane i być używane zgodnie ze strategią antyodpornościową. Efektywność preparatów z grupy SDHI jest bardzo duża o czym mogliśmy się przekonać przez ostatnich kilka lat. SERCADIS® jest produktem układowym. Tego typu rozwiązania kojarzyły się zazwyczaj z koniecznością stosowania produktu w temperaturach powyżej 18oC, aby substancja aktywna mogła łatwo wniknąć do rośliny. SERCADIS® jednak może być stosowany także w temperaturach niższych co jest bardzo ważne, gdyż w okresie polecania produktu do ochrony, często występują niekorzystne warunki pogodowe. W przypadku SERCADIS®, po wykonanym oprysku, część produktu pozostaje na opryskanych powierzchniach rośliny tworząc krystaliczne zasoby preparatu stanowiące swego rodzaju rezerwuar. Zasoby te uwalniane są pod wpływem dużej wilgotności (np. deszcz, rosa) czyli w okresach w których dochodzić może do infekcji parchem, zapewniając tym samym skuteczność zapobiegawczą przeciwko parchowi jabłoni na okres około 7-10 dni. Jeszcze dłużej ocenia się czas działania przeciwko mączniakowi jabłoni, bo opryskane części roślin chronione są nawet do 21 dni. Należy jednak pamiętać, że w miarę upływu czasu na skutek intensywnego przyrostu rośliny, skuteczność ta nie odnosi się do świeżych, nieopryskanych przyrostów dla których zasoby kryształów Xemium z preparatu SERCADIS® będą już niewystarczające. Grupa produktów SDHI mimo rewelacyjnego działania zaliczana jest do produktów ryzyka powstawania odporności parcha. Z tego powodu zaleca się, aby stosować go łącznie z typowymi preparatami kontaktowymi m.in. DANEEL 700 WG czy DELAN 700 WG (0,5-075kg/ha) lub ORTHOCIDE WDG/CAPTAN 80WDG (1,9 kg/ha). W OKRESIE KWITNIENIA ZABIEGI GRZYBOBÓJCZE NALEŻY WYKONYWAĆ POZA AKTYWNOŚCIA PSZCZÓŁ!
ZWALCZANIE SZKODNIKÓW
Należy dalej LUSTROWAĆ SADY POD KĄTEM WYSTĘPOWANIA MSZYC, OWOCNICY i ZWÓJKÓWEK. PRZED KWITNIENIEM BYŁ CZAS NA CZYSZCZĄCE PODEJŚCIE DO WYSTĘPOWANIA SZKODNIKÓW W SADZIE.
OBECNIE SUGERUJEMY CAŁKOWITE POWSTRZYMANIE SIĘ OD WYKONYWANIA ZABIEGÓW OWADOBÓJCZYCH W OKRESIE KWITNIENIA !
DRZEWA PESTKOWE
MORELE, BRZOSKWINIE, CZEREŚNIA, ŚLIWA, WIŚNI
Także w przypadku drzew pestkowych zaobserwowaliśmy infekcje BRUNATNEJ ZGNILIZNY (MONILIOZY).
Modele chorobowe dla drzew pestkowych nie są zainstalowane na każdej ze stacji, zatem modele chorobowe są jedynie dowodem, że infekcje zostały odnotowane w różnych regionach kraju.
BRUNATNA ZGNILIZNA DRZEW PESTKOWYCH. Opady wywołują presje BRUNATNEJ ZGNILIZNY. Należy zabezpieczać sady najlepiej przed lub ostatecznie zaraz po opadach. Najlepiej użyć preparatów o wysokiej skuteczności dobierając preparat i dawkę odpowiednio do rejestracji np.: Switch 0,6-1 kg/ha, Signum 0,75-1 kg/ha (max 3x/sezon), Luna Experience 0,6 l/ha (max 1x/sezon), Tobias Pro 0,75 l/ha (max 1x/sezon). Wyższe dawki stosować w zabiegach interwencyjnych.
Preparaty należy stosować przemiennie. Zabiegi jeżeli kwitną sady lub chwasty wykonać wieczorem.
DROBNA PLAMISTOŚĆ LIŚCI DRZEW PESTKOWYCH przy okazji zwalczania brunatnej zgnilizny np. Luna Experience.
Należy dalej LUSTROWAĆ SADY POD KĄTEM WYSTĘPOWANIA MSZYC, OWOCNIC (zwłaszcza na śliwach), OWOCÓWEK i ZWÓJKÓWEK.
Do zlustrowania szkodników pomocne są białe tablice lepowe na owocnice i pułapki feromonowe na zwójki i owocówki.
PORZECZKA CZERWONA, PORZECZKA CZARNA, AGREST
W kwitnienie można stosować produkty w zależności od presji poszczególnych chorób:
- STROBILURYNY jak DISCUS lub ZATO (0,2 kg/ha): zwalczają lub ograniczają m.in. mączniaka, opadzinę i rdzę.
- TOPSIN M 500 SC (1,5 l/ha): mączniak, biała plamistość, opadzina liści + ubocznie inne choroby
- Switch 62,5 WG (0,8-1 kg/ha): szara pleśń, antraknoza, zamieranie pędów + ubocznie inne choroby
- kaptany (uwaga na rejestracje) (1,9 kg/ha): szara pleśń, antraknoza,
- mankozeby (Dithane NeoTec) - opadzina liści, biała plamistość liści, rdza wejmutkowo-porzeczkowa,
Należy dalej LUSTROWAĆ SADY POD KĄTEM WYSTĘPOWANIA MSZYC i ZWÓJKÓWEK.
Konieczny zabieg SILTAC 0,2%. Zabieg najlepiej wykonać przy braku aktywności pszczół na plantacji. Zabieg zwalcza mszyce, wielkąpąkowca porzeczkowego, przędziorki i in drobne szkodniki.
OBECNIE O ILE JEST TO MOŻLIWE SUGERUJEMY CAŁKOWITE POWSTRZYMANIE SIĘ OD WYKONYWANIA innych ZABIEGÓW OWADOBÓJCZYCH W OKRESIE KWITNIENIA!
TRUSKAWKI
Na obecnym etapie na niekwitnących plantacjach truskawek polecamy ciągle naprzemienne lub łączone dolistne zabiegi miedziowe np. MIEDŹ EXTRA 1,5/ha. i siarkowe np. ARYSTA SIARKA 80 WG / PENNTHIOL 80 WG. Zabiegi miedziowe i siarkowe pozwalają w tym okresie utrzymać plantacje truskawki w dobrej kondycji zdrowotnej bez konieczności sięgania po drogie rozwiązania fungicydowe.
W kwitnienie można stosować produkty w zależności od presji poszczególnych chorób:
- STROBILURYNY jak DISCUS lub ZATO (0,2 kg/ha): zwalczają lub ograniczają m.in. mączniaka,
- TOPSIN M 500 SC (1,5 l/ha):mączniak, biała plamistość + ubocznie inne choroby,
- kaptany (Orthocide WDG) (2,1 kg/ha): szara pleśń, ( także antraknozy*),
Korona truskawek i pędy malin letnich wykazują jeszcze uszkodzenia mrozowe. Także maliny wymagają wsparcia. Należy zasilać plantacje w oparciu o ProHorti NPK 20-20-20 4 kg/ha w połączeniu ze stymulacją IMPROVER 0,5 l/ha.
Należy dalej LUSTROWAĆ SADY POD KĄTEM ICH WYSTĘPOWANIA MSZYC – GŁÓWNIE ROZTOCZ, PRZĘDZIORKI I KWIECIAKI. Zabiegi insektycydowe ze względu na otaczające nas kwitnące chwasty i rośliny uprawne wykonywać tylko w nocy.
Przędziorek chmielowiec i roztocz truskawkowiec (przed kwitnieniem): w wyniku lustracji wielu plantacji stwierdzono porażenie. Na tym etapie polecamy zabieg zwalczający stosując abamektynę: Forteca 018EC 1,2 l/ha + Siltac EC (0,2%).
Kwieciaki - wieczorny zabieg: Mospilan 20 SP, Decis Mega 50 EW i in. Pyretroidy.
Należy zwracać uwagę na fakt czy rośliny i chwasty kwitną i zapoznać się z zapisami etykietowymi wybranego produktu.
MALINY
Przędziorki i szpeciele (przebarwiacz malinowy). W wyniku lustracji wielu plantacji stwierdzono porażenie. Na tym etapie polecamy zabieg zwalczający stosując Siltac EC (0,2%).
Należy dalej LUSTROWAĆ SADY POD KĄTEM ICH WYSTĘPOWANIA MSZYC – GŁÓWNIE PRZĘDZIORKI I KWIECIAKI. Zabiegi insektycydowe ze względu na otaczające nas kwitnące chwasty i rośliny uprawne wykonywać tylko w nocy.
NAWOŻENIE
Zalecenia nadal aktualne.
Spodziewane są opady deszczów. Jest to okazja do zastosowania kolejnej dawki dzielonej azotowych nawozów doglebowych. Mamy już wstępnie zadeklarowaną prze roślinę plonotwórczość, zatem kolejna dawka nawozów jest uzasadniona. NIE NALEŻY wnosić całości nawożenia na jeden raz. Mogą jeszcze występować warunki ograniczające przyszły plon.
Na tym etapie polecamy około 30 kg czystego azotu/ha albo w czystej postaci, albo w postaci bezchlorkowych nawozów wieloskładnikowych (Blaukorn 12-12-17, Elixir Suprem 12-12-17, Eurofertil, Novatec, ProHorti Complex)
NAWOŻENIE POZAKORZENIOWE (oprysk)
Technologia nawożenia AVALON
Kompleksowe rozwiązanie AVALON zostały opracowane dla SADÓW ZIARNKOWYCH i dla SADÓW PESTKOWYCH.
MORELE, ŚLIWA
Większości tych gatunków przestała kwitnąć – jest to zatem czas na zastosowanie kolejnego produkty AVALON Koniec kwitnienia.
Technologia nawożenia TIMAC
W celu regeneracji roślin po przymrozkach TIMAC Agro poleca Fertileader Gold B Mo 3-5 l/hawydłużający żywotność pyłku kwiatowego, poprawiający kwitnienie i zawiązywanie owoców. Zawiera kompleks Seactiv oparty na algach morskich i aminokwasach. Regenerujący i wzmacniający rozetę liści po spadkach temperatur w ubiegłym tygodniu. Na plantacja roślin jagodowych podobnie jak w sadach TIMAC Agro zaleca rozpoczęcie fertygacji w celu dostarczenia składników przed kwitnieniem. Można zastosować np. KSC VI albo Fertiactyl Starter. Starter można zastosować zarówno do fertygacji jak i dolistnie w celu wzmocnienia roślin przy suszy i spadkach temperatur.
Technologia nawozów algowych
W okresie okołokwitnieniowym bardzo dobre efekty daje stosowanie nawozów algowych np. Super Fifty Algae 500 w dawce 1,5 l/ha. Nawozy można łączyć z dodatkową stymulacją np. ImPROver 0,5 l/ha.
PRZERZEDZANIE ZAWIĄZKÓW
Do przerzedzania zawiązków, a raczej kwiatów jabłoni na tym etapie można użyć nawozów ATS lub MOCZNIK. Niestety z uwagi na ciągłe kłopoty z przymrozkami wydaje się rozsądne nie podejmowanie działań z przerzedzaniem na tym etapie.
ATS (98% tiosiarczanu amonu)
TERMIN: Kiedy opadną płatki kwiatowe z kwiatów królewskich.
TEMPERATURA: Optymalna temperatura dla zastosowania 16°C do 25°C.
STĘŻENIE: 0,5 do 1% stężenia cieczy roboczej. Dla drzewek młodych odmian łatwo się przerzedzających stosować niższe stężenie. Wyższe stężenia dla starszych oraz dla trudno się przerzedzającymi.
ILOŚĆ WODY: stosować małe ilości wody (250-400 l/ha) w godzinach południowych!
WARUNKI STOSOWANIA: tylko na suche liście i kwiaty, bo poparzenia!!! Stosujemy dla odmian Jonagold, Golden Delicious; Idared; Elstar; Boskoop; Gala i Szampion!
Wskazany dodatek kaptanu!
MOCZNIK
Programy z udziałem mocznika są szczególnie przydatne w latach z zimnymi wiosnami (gdy temperatury w dzień są niższe od 16°C).
Oprysk 3-4% roztworem mocznika na „różowy pąk” (na 3-4 dni przed rozwinięciem pierwszych kwiatów. Spóźnienie wykonania tego zabiegu grozi poparzeniem liści), lub
1,5% roztwór mocznika + 0,025 % Pomonit Super 050 SL (15 kg mocznika + 0,25 l Pomonitu Super 050SL na 1000 l wody na 1 ha)
TERMIN: zabieg należy wykonać tuż po kwitnieniu.
ILOŚĆ WODY: 1000- 1500 l/ha.
Krzysztof Gasparski
PROCAM Polska Sp. z o.o.
E-mail: krzysztof.gasparski@procam.com.pl