Do tego, że sytuacja w sadach i jagodnikach na terenie całego kraju jest różna już zdążyliśmy przywyknąć. W tym sezonie jednak sytuacja różni się znacząco nawet w obrębie tych samych regionów. Tak jest z owocowaniem, tak jest z lotami owocówek, tak jest z gradobiciami i tak jest z ordzawieniami owoców. Poniższy komunikat ma być podpowiedzią w ustalaniu prze Państwa własnych koncepcji pasujących do Państwa sadów. Najważniejszymi sprawami nawożeniowymi na bieżący okres jest nadal pozakorzeniowe nawożenie owoców wapniem. Szkodniki nadal aktywne.
Komunikat Sadowniczy PROCAM z dnia 24.07.2020
OPADY i GRADOBICIA
Z racji wysokich temperatur otrzymujemy bardzo dużo alertów SMS o prawdopodobnych burzach i gradobiciach. W przypadku intensywnych ulew dochodzi do zmycia preparatów i należy zabiegi powtarzać (w tym te kontaktowe przeciw owocówkom i zwójkom). W przypadku uszkodzeń gradowych warto wykorzystywać:
- W sadach jabłoniowych i gruszowych produkty układowe zawierające tiofanat metylu (np. SINTOP 500 SC lub TOPSIN M 500 SC 1,5 l/ha).
- W sadach gruszowych z uwagi na duże ryzyko infekcji chorobami bakteryjnymi (rak bakteryjny, zaraza ogniowa) po gradobiciach należy wykonać dodatkowy zabieg miedziowy. W przypadku ograniczeń etykietowych środka ochrony roślin, warto skorzystać z nawozów miedziowych (Miedź Extra). UWAGA – zabiegów nie wykonywać na rozgrzany liść i nie wykonywać ich także na liść mokry.
- W sadach pestkowych (wiśnia, czereśnia, śliwa, morela, brzoskwinia itp.): miedziowe środki ochrony roślin, a w przypadku ograniczeń etykietowych, warto skorzystać z nawozów miedziowych (Miedź Extra).
- W PRZYPADKU LIMITÓW ZASTOSOWANIA DANEGO PRODUKTU W SEZONIE, MOŻNA SKORZYSTAĆ Z PRODUKTÓW OPARTYCH NA NADTLENKU WODORU ZE SREBREM (STĘŻENIE 0,1-0,2%).
JABŁOŃ, GRUSZA
Parch jabłoni: należy z rozsądkiem kontynuować ochronę zapobiegawczą przeciwko parchowi. W sadach w których wtórne plamy parcha występują w dużym nasileniu, zdecydowanie łatwiej będzie kontynuować ochronę w oparciu o preparaty kontaktowe. Próba likwidowania parcha w oparciu o preparaty nadużywane w tym sezonie daje duże prawdopodobieństwo uzyskania słabych wyników skuteczności. Zabieg warto połączyć z pozakorzeniowym nawożeniem wapniowym np. ProHorti mrówCa lub PASP Ca.
Mączniak jabłoni: zabiegi przeciwko mączniakowi jabłoni w obecnym czasie nie powinny już być konieczne. W przypadku problemów, warto ograniczać presję choroby przy okazji tzw. cięcia letniego.
Zaraza ogniowa i rak bakteryjny: wsparciem mogą być produkty miedziowe, fosforynowe, mrówczan (ProHorti mrówCa).
JABŁOŃ
Nadal należy LUSTROWAĆ SADY POD KĄTEM SZKODNIKÓW.
Przędziorki i pordzewiacze – oprysk wykonać po stwierdzeniu występowania Z PRZEKROCZONYMI PROGAMI SZKODLIWOŚCI.
Zoom 110 SC (jabłonie): jest preparatem kontaktowym do zwalczania przędziorków na jabłoni. Na roślinie działa powierzchniowo oraz translaminarnie – wgłębnie i lokalnie systemicznie. Znaczna część preparatu wnika do wnętrza liści ( 80%) i jest wiązana przez kutikulę stanowiąc magazyn substancji aktywnej dla wydłużonego działania zapobiegawczego. Stosowany po kwitnieniu (faza wzrostu zawiązków owocowych) zwalcza jaja letnie oraz larwy przędziorków.
W celu zwalczania wszystkich faz rozwojowych szkodnika środek Zoom 110 SC należy stosować łącznie z preparatami zwalczającymi dorosłe samice i samce np. z preparatem SilTac 0,1% lub abamektyną.
Maksymalnie jeden zabieg w sezonie wegetacyjnym.
Okres karencji: 42 dni.
Owocówka jabłkóweczka – zaczyna się uaktywniać drugie pokolenie. W przypadku samych gąsienic (owocówki i zwójki) do wyboru mamy: Affirm 095 SG do 3 kg/ha, Coragen 0,175 l/ha i Steward do 0,2 kg/ha, Runner 240 SC 0,4 l/ha. Wymieniona kolejność uwzględnia czas rozkładu insektycydu. Affirm 095 SG ma ten czas najszybszy, a Runner 240 SC rozkłada się z tej grupy najwolniej. Część zwójek skończyła loty, ale inne zwójki nadal latają (zw ójka rdzaweczka, zwójka koróweczka i wydłubka oczateczka). Rozciągłość lotów szkodliwych motyli (także w obrębie tego samego gatunku) jest swego rodzaju adaptowaniem się do przeżycia szkodników. Zachęcamy do rotacji produktów. Opady ulewnych deszczy w wielu regionach doprowadziły do zmycia produktów. Obecna aktywność owocówki jabłkóweczki i innych zwójek na obecnym etapie podpowiada, że na obecnym etapie warto jest stosować preparaty do zwalczania gąsienic o długim 3-4 tygodniowym okresie działania.
Stosowanie preparatów o szerokim spektrum działania jak Mospilan, Calypso, Piorun itp. przeciwko np. mszycom, ubocznie mimo braku rejestracji wykaże częściowo działania na bawełnicę korówkę, tarczniki i młode stadia larwalne gąsienic. Zabieg typowymi preparatami do zwalczania gąsienic można wtedy ewentualnie opóźnić o około tydzień, przedłużając tym samym okres działania produktów typowo gąsienicobójczych.
GRUSZA
W przypadku stwierdzenia rozważyć zastosowanie abamektyny (uwaga na roczne limity oraz okresy karencji i prewencji). Różne abamektyny mają różne rejestracje. W obecnym czasie warto jest wykonać zabieg produktem SILTAC EC o fizyczno-mechanicznym sposobie zwalczania szkodnika. Zabiegu nie polecamy wieczorem. Najlepszym terminem wykonania zabiegu preparatem SILTAC EC jest dzień – najlepiej na suchy liść z ilością wody 500-750 l/ha, aby po dokładnym opryskaniu doprowadzić do szybkiego wyschnięcia rośliny.
ABAMEKTYNA – np. MECTOR PRO 018 EC: 0,75 l/ha – 28 dni karencji. Z racji kwitnących w sadzie koniczyn i innych chwastów zabieg możliwy do wykonania tylko wieczorem. W przypadku skoszenia chwastów zabieg teoretycznie może być wykonany także w dzień, ale abamektynajest wrażliwa na działanie promieni słonecznych i dlatego skuteczność zabiegu zawsze będzie większa w godzinach wieczornych. Poleca się, aby w czasie wykonywania zabiegów abamektyną stosować dodatkowo zwilżacz.
DRZEWA PESTKOWE PO ZBIORACHCZEREŚNIE, MORELE, WIŚNIE, BRZOSKWINIE
MORELE, BRZOSKWINIE
Z racji zagrożeń chorobowych polecamy naprzemiennie jeden z produktów:
- Signum 33WG 0,75kg/ha; (karencja 7 dni);
- Switch 62,5WG 0,6-0,9 kg/ha; (karencja 7 dni śliwa, wiśnia i czereśnia, 14 dni morela);
- Luna Experience 400 SC 0,6 l/ha; (karencja 7 dni).
Po zbiorach bezwzględnie zabezpieczyć drzewa produktami miedziowymi. Miedź wykazuje nie tylko działanie grzybobójcze, ale i bakteriobójcze. Po zbiorze i po cięciu drzew rekomendujemy górne dawki.
ŚLIWA
Brunatna zgnilizna drzew pestkowych: polecamy TOBIAS-PRO 250 EW 0,75 l/ha.
Termin stosowania: środek stosować nie później niż 7 dni przed zbiorem (limit 2 razy w sezonie)
W przypadku odmian wczesnych polecamy zabieg grzybobójczy jednym z preparatów uwzględniając rotację grup:
- Signum 33 WG 0,75 kg/ha (karencja 7 dni);
- Luna Experience 0,6 l/ha (grupa SDHI) (karencja 7 dni);
- Switch 62,5 WG 0,6-1 kg/ha (karencja 7 dni).
Należy LUSTROWAĆ SADY POD KĄTEM WYSTĘPOWANIA MSZYC, OWOCÓWEK i ZWÓJKÓWEK.
Owocówki: zwalczanie np.: Runner 240 SC 0,5 l/ha (14 dni karencji).
Mszyce: PIORUN 200 SL 0,2 l/ha (14 dni karencji) + SilTac 0,15% = 1,5 l/1000 l wody. 500-750 l cieczy na 1 ha.
Przędziorki, pordzewiacz śliwowy: SilTac 0,15% = 1,5 l/1000 l wody. 500-750 l cieczy na 1 ha.
NAWOŻENIE POZAKORZENIOWE (oprysk)
Technologia nawożenia AVALON
ŚLIWA
Intensywny wzrost owoców jest przesłanką do zastosowania kolejnej dawki nawozuAVALON Pestka Wzrost Owoców II. Przykładowe możliwe mieszaniny AVALON Pestka Wzrost Owoców II: Miedź Extra, Topsin, Sintop, Kaptan, Orthocide, Captan, Kapłan, Mertop, Raptan, Tobias-Pro, Valor, Syllit, Piorun (nie wszystkie mieszaniny z punktu widzenia rejestracji dopuszczone są w śliwach).
CZEREŚNIE, MORELE, WIŚNIE
Po zbiorach owoców drzew pestkowych możemy rozważyć stosowanie kolejnego produkty AVALON Pestka Po Zbiorach. Zabiegiem możemy wzmacniać drzewa od okresu końca zbioru do jesieni, nie później jednak niż na 2 tygodnie przed opadaniem liści.
Przykładowe możliwe mieszaniny AVALON Pestka Po Zbiorach: Miedź Extra, Topsin, Sintop.
W przypadku gdy nie został wypryskany któryś z pozostałych produktów AVALON na wcześniejsze fazy, dopuszcza się jego zużycie w okresie pozbiorczym w celu jeszcze większego zwiększenia potencjału pąków na rok przyszły.
JABŁOŃ, GRUSZA
Mamy koniec miesiąca lipca, zatem nadchodzi okres stosowania kolejnej dawki nawozu z serii AVALON.
Z racji różnic w okresie wegetacji odmian wczesnych i późnych wiele osób ma na ten okres różny do zastosowania produkt AVALON. Większość jednak szykuje się do zastosowania AVALON Wzrost Owoców II.
Możliwe polaczenia AVALON Wzrost Owoców II:
Orthocide WDG, Captan 80 WG, Kaptan zaw. 50 WP, Kapłan 80 WG, Mertop 80 WG, Raptan-Pro 80 WG, Indofil 80 WP, Delan 700 WG, Daneel 700 WG, Delan Pro, Bellis 38 WG.
Przewidziane 4 zabiegi na wzrost owoców: 2x AVALON wzrost owoców I, oraz 2 x AVALON Wzrost Owoców II. AVALON I i AVALON II wykonujemy przemiennie: 2 x przed opadem czerwcowym i (co około 3-4 tygodnie) oraz 2x po opadzie czerwcowym (raz w lipcu i raz w sierpniu). Osobom zainteresowanym dodatkowym nawożeniem sugerujemy nawozy aminokwasowe jak np. Natural Crop SL 1-1,5 l/ha.
Kompleksowe rozwiązanie AVALON NIE ZAWIERA W SWYM SKŁADZIE WAPNIA. NIE NALEŻY STOSOWAĆ nawozów AVALON łącznie z nawozami wapniowymi.
Tradycyjna technologia nawożenia WSZYSTKIE GATUNKI DRZEW SADOWNICZYCH
W celu budowania dużych i jędrnych owoców stosuj na przemian:
- NHCaDelta 5 l/ha buduje wielkość owocu zwłaszcza dla odmian Gala, Golden);
- ProHorti mrówCa 3 l/ha zwłaszcza tam gdzie dodatkowo są kłopoty z rakiem bakteryjnym lub zarazą ogniową;
- ProHorti PASP Ca 5 kg/ha;
- SmartSil 1,5 kg/ha; wzmacnia jędrność także samej skórki;
- FERTILEADER ELITE 4 x 4-5 l/ha - produkt zawierający stymulatory połączone z azotem, potasem i wapniem i borem.
ROŚLINY JAGODOWE
TRUSKAWKI
ZWALCZANIE SZKODNIKÓW
Przędziorek chmielowiec i roztocz truskawkowiec - w razie przekroczenia progów szkodliwości.
Walkę z przędziorkami i roztoczem truskawkowym opiera się na produktach limitowanych do jednego zabiegu w sezonie: ENVIDOR 240 SC 0,4 l/ha lub abamektynie np. KIMARAKA 018 EC 1,2 l/ha najlepiej w połaczeniu z SILTAC 0,15%.
W przypadku pozbiorczych zabiegów przeciw opuchlakom stosuje się rozwiązanie oparte na acetamiprydzie (Mospilan) w zwiększonej dawce 0,3 kg/ha.
ZWALCZANIE CHORÓB
W przypadku większych problemów warto sięgnąć do typowych fungicydów np. SINTOP 500 SC lub TOPSIN 1,5 l/ha.
W przypadku prawidłowego rozwoju warto stosować produkty oparte na miedzi lub siarce.
UWAGA – produktów tych nie należy stosować na mokry liść i w czasie występujących okresów upałów.
NAWOŻENIE
Po okresie owocowania podejmujemy decyzję, co do celowości pozostawienia plantacji na rok kolejny. W przypadku decyzji pozytywnej, należy zadbać o jak najszybsze wzmocnienie roślin i odbudowanie potencjału plonotwórczego na rok kolejny. W okresie bezpośrednio pozbiorczym, wiele osób skosiło swoje plantacje co dało ładny i zdrowy przyrost młodych liści.
Czystość liści od chorób zapewniają zazwyczaj produkty nawożeniowe np. ARYSTA SIARKA 80 WG w dawce 4-6 kg/ha stosowana przemiennie lub łącznie z MIEDŹ EXTRA 50 WP 1,5 kg/ha. Produkty prawidłowo nawożone na tym etapie nie potrzebują wsparcia ochroniarskiego przed chorobami.
W przypadku chorób glebowych wsparciem mogą być produkty fosforynowe PROFOS 100 5 l/ha lub FOSMAGNUM 1-2 l/ha. Możliwość ich stosowania to podlewanie, fertygacja lub oprysk najlepiej w czasie deszczu.
W tym okresie należy zasilać truskawki doglebowo i dolistnie. W przypadku zasialania doglebowego mogą mieć zastosowanie bezchlorkowe nawozy wieloskładnikowe np. 100-200 kg/ha Elixir Supreme, Blaukorn, ProHorti Complex, NovaTec, Eurofertil. Można także wykorzystać tu potencjał nawozy Yara Mila NK. W przypadku koszenia liści i dużej ilości rozkładającej się słomy, nawożenie azotowe powinno być dodatkowo wzmocnione.
W przypadku nawożenia dolistnego preferuje się początkowo składy wyrównane ProHorti Plus NPK 20:20:20 3-5 kg/ha, przemiennie z NHCa Delta 5 l/ha.
Jesienią przed spoczynkiem dodatkowo wykonuje się oprysk Mocznik 5-10 kg/ha + ProHorti Zn+B 4 kg/ha.
Stosowanie dolistne lub poprzez systemy nawodnieniowe produktu Bio-Gen Rewital 1 l/ha przyśpiesza rozkład porażonych chorobami roślin i słomy redukując tym samym presję chorób w roku przyszłym.
MALINY
ZWALCZANIE SZKODNIKÓW
Należy dalej LUSTROWAĆ MALINY POD KĄTEM WYSTĘPOWANIA SZKODNIKÓW.
Zabiegi insektycydowe ze względu na otaczające nas kwitnące chwasty i rośliny uprawne wykonywać tylko w nocy. PSZCZOŁY BARDZO CHĘTNIE ODWIEDZAJĄ KWITNĄCE MALINY. Należy unikać zabiegów insektycydowych w okresie kwitnienia, a jeśli jest to konieczne, wykonywać je poza oblotem pszczół z uwzględnieniem okresów prewencji.
Przędziorki i szpeciele (przebarwiacz): w przypadku stwierdzenia, polecamy zabieg zwalczający stosując np:
- Siltac EC (0,15-0,2 %) – BRAK PREWENCJI
- KIMARAKA 018 EC – z przędziorkiem chmielowcem 0,5 l/ha (karencja 3 dni, Prewencja 96 godz)
- Mieszanina KIMARAKA 018 EC 0,5 l/ha + Siltac EC 0,1-0,15%(karencja 3 dni, Prewencja 96 godz)
ZWALCZANIE CHORÓB
Na typowe zwalczanie chorób jest już trochę za późno. Jednak presja ewentualnych chorób może jeszcze przybrać na wadzę. Z tego powodu należy dobierać produkty uwzględniając okresy karencji, czyli okresu od zastosowania środka ochrony do momentu zbioru.
Szara pleśń:
- Mythos 300 SC 2,5 l/ha (karencja 3 dni);
- Signum 33 WG 1,8 kg/ha (karencja 3 dni);
- Switch 62,5 WG 1 kg/ha (karencja 3 dni);
- Luna sensation 500 SC 0,6-0,8 l/ha (karencja 7 dni);
- Teldor 500 SC 1,5 l/ha (karencja 7 dni).
W okresach opadów wsparciem ochrony mogą być preparaty biologiczne Zumba Plant (1-1,5 kg/ha) lub Gard H (1 kg/ha). Zabiegi tymi produktami mogą być wykonywane np. przemiennie także na mokry liść a nawet podczas bardzo lekkiej mżawki. Zabiegi te są polecane tak do ochrony wszystkich organów malin jesiennych jak i malin letnich. Zaleca się stosowanie wsparcia biologią przemiennie ze stosowaniem typowych preparatów chemicznych. Wspomniane produkty biologiczne nie posiadają okresu karencji.
NAWOŻENIE
W okresie zbiorów nawożenie koncentruje się na podawaniu wapnia celem poprawy parametru jędrności owoców oraz przedłużenia trwałości pozbiorczej owoców.
Polecanym pozakorzeniowym nawożeniem wapniowym w okresie przedzbiorczym i w okresie zbiorczym może być np. ProHorti mrówCa 2,5-3 l/ha lub PASP Ca 5 kg/ha.
Ciekawym rozwiązaniem może być także NHCa Delta 5 l/ha. Producent z dumą zapewnia, że nawóz bardzo dobrze wpływa na budowanie wielkości owoców.
Z kolei SmartSil (1,5 kg/ha) wzmacnia jędrność także skórki.
FERTILEADER ELITE stosowany 4 x 4-5 l/ha to produkt zawierający stymulatory połączone z azotem, potasem i wapniem i borem będzie sprawdzał się zwłaszcza tam, gdzie występowały liczne stresy np. zalania plantacji.
W przypadku malin letnich, których zbiory się już zakończyły, a u których występowały problemy z chorobami odglebowymi, warto zastosować produkty fosforynowe PROFOS 100 5 l/ha lub FOSMAGNUM 1-2 l/ha.
PORZECZKA CZARNA, PORZECZKA CZERWONA
ZWALCZANIE SZKODNIKÓW
Przędziorki, mszyce - SILTAC 0,15% ( 0,75 l/500 l/1 ha wody =1,5 l/ 1000 l/2ha).
Przeziernik porzeczkowy i pryszczarek pędowy – PO ZBIORACH I PO WYCIĘCIU USZKODZONYCH PĘDÓW plantację należy zabezpieczyć. Oficjalną rejestrację ma w tym okresie tylko Calypso 480 SC w dawce 0,2 l/ha.
ZWALCZANIE CHORÓB
W przypadku większych problemów warto sięgnąć do typowych fungicydów np. SINTOP 500 SC lub TOPSIN 1,5 l/ha. Zwalcza on opadzinę liści i białą plamistość liści porzeczek oraz amerykańskiego mączniaka agrestu.
Wsparciem w ochronie mogą być także produkty nawozowe np. ARYSTA SIARKA 80 WG w dawce 4-6 kg/ha stosowana przemiennie lub łącznie z MIEDŹ EXTRA 50 WP 1,5 kg/ha. Produkty siarkowe ograniczają przędziorki i wielkopąkowce a z chorób głównie amerykańskiego mączniaka, natomiast produkty miedziowe…
Należy unikać opryskiwania miedzią i siarką (a zwłaszcza siarką) upraw w okresie słonecznej i upalnej pogody ze względu na możliwość poparzenia liści roślin. Ewentualne stosowanie tych produktów przy wspomnianych warunkach powinno wiązać się ze zmniejszeniem dawek produktów.
NAWOŻENIE
Wskazane jest pozbiorcze nawożenie porzeczek celem odbudowania potencjału plonotwórczego porzeczek na rok kolejny. Zmęczone krzewy, pozbawione w dużej części liści na skutek zbioru i żerowania szkodników, mają ograniczone możliwości fotosystetyczne, dlatego wzmocnienie ich gotowymi składnikami daje dobry skutek dokarmienia wyrastających nowych pędów i wzmocnienia pędów starszych. Wskazane jest nawożenie dolistne NPK np. ProHorti Plus NPK 20:20:20 4-5 kg/ha a jesienią Mocznik 5 kg/ha w połączeniu z ProHorti Plus ZnB 3-4kg/ha
W okresach opadów a zwłaszcza przed zbiorem, wsparciem są preparaty biologiczne Zumba Plant lub Gard H nie posiadające okresu karencji. Zabiegi tymi produktami mogą być wykonywane np. przemiennie także na mokry liść a nawet podczas lekkiej mżawki.
W celu wzmocnienia krzewów po plonowaniu i odbudowaniu potencjału pąków na tym etapie polecamy około 30 kg czystego azotu/ha albo w czystej postaci, albo w postaci nawozu azotowo potasowego np. YaraMila NK lub w postaci bezchlorkowych nawozów wieloskładnikowych np. Elixir Supreme 12-12-17.
Krzysztof Gasparski
PROCAM Polska Sp. z o.o.
e-mail: krzysztof.gasparski@procam.com.pl
